Windykacja jest procesem złożonym, który składa się z kilku etapów. Końcowym wynikiem jej przeprowadzenia ma być odzyskanie długu (należności). Wiele osób słysząc słowo windykacja zaczyna się bać i panikować, ale czy słusznie? Owszem dla dłużnika nie jest to proces łatwy czy przyjemny, ale z drugiej strony mamy wierzyciela, który czeka na zwrot długu, a proces windykacji to jedyna droga do odzyskania swoich pieniędzy.

Co to jest windykacja?

Windykacja w znaczeniu słownikowym to nic innego jak dochodzenie swoich praw do rzeczy lub zapłaty w sposób określony w przepisach. Jest to najprostsza definicja windykacji. Patrząc na polskie przepisy windykacją można nazwać proces odzyskiwania zaciągniętych zobowiązań (w nawiązaniu do art. 353 § 1 Kodeksu Cywilnego, gdzie „Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić”). Jako przykład można podać brak dokonania opłaty za wystawioną fakturę np. właściciel sklepu nie zapłacił za fakturą za towary zakupione w hurtowni.

Etapy windykacji

Z uwagi na to, jakie podejmuje działania wierzyciel w celu odzyskania swoich pieniędzy (należności) proces windykacji można podzielić na poniższe etapy. Omówione działania uważa się za kompleksowy i klasyczny model przebiegu windykacji. Niemniej jednak należy pamiętać, że w ramach poszczególnych etapów działania w nim podejmowane mogą się różnić w zależności od konkretnej sytuacji. Co do zasady działania będą te same, ale na przykład używane przepisy czy narzędzia będą już inne?

Sam przebieg procesu windykacji zaczyna się od powstanie długu (zobowiązania). Do tej sytuacji dochodzi w momencie, kiedy dłużnik spóźnia się z dokonaniem płatności na rzecz wierzyciela np. nie opłaciliśmy faktury za telefon do wskazanej daty płatności i od dnia następnego możemy mówić, że powstał dług, bo nie zapłaciliśmy w wyznaczonym terminie.

 1.  Działania polubowne – przesądowe.

To nic innego jak podjęcie prób na spokojne i łagodne zakończenie sprawy. W pierwszym kroku wierzyciel może, ale nie musi skontaktować się z dłużnikiem, mailowo, telefonicznie czy sms-owo i poinformować go o powstałym długu, jednocześnie prosząc o jego spłatę. Jeśli takie działania nie przyniosą efektu to w ramach tego etapu kolejnym krokiem jest wezwania do zapłaty powstałego zobowiązania.

Jest to etap, który może zostać pominięty w procesie windykacja, ale dzięki niemu możemy albo odzyskać pieniądze poprzez kontakt z dłużnikiem albo mieć udokumentowane próby polubownego załatwienia sprawy, co wykorzystuje się w kolejnym etapie.

Już na tym etapie warto wspomnieć, że w przypadku, kiedy dłużnik nie ureguluje swoich zobowiązań na czas to wierzyciel ma prawo skorzystać z prawa do naliczania odsetek, regulację dotyczące odsetek znajdują się w Ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, obowiązującej od dnia 28 kwietnia 2013 r., Co więcej zapisy o odsetkach za opóźnienia znajdują się również w Art. 481. Kodeksu Cywilnego.

Ten etap procesu windykacji ma swoje duże plusy, głównym jest niski koszty windykacji. Nie ma tu kosztów postępowania sądowego, a więc zarówno dłużnik jak i wierzyciel nie są narażeni na dodatkowe koszty. Innymi plusami jest czas – unikamy zazwyczaj kilkumiesięcznego działania, mniejszy stres czy ostatecznie uniknięcie przez dłużnika wpisania do Krajowego Rejestru Długów. Wpisanie do takiego rejestru może utrudnić życie dłużnikowi np., kiedy będzie chciał dokonać zakupu czegoś na raty.

2.  Działania sądowne.

Ten etap rozpoczyna się w momencie, gdy dłużnik odmawia spłaty zobowiązaniu lub w ogóle nie reaguje na próby kontaktu z nim i polubowne załatwienie sprawy. Wte4dy nie pozostaje nic innego jak skierowanie sprawy na drogę sądową poprzez złożenie pozwu o zapłatę.

Można to zrobić na dwa sposoby, albo drogą tradycyjną tzn. przygotowany pozew z załącznikami wysyła się w formie fizycznej do sądu, albo można złożyć pozew elektronicznie za pośrednictwem EPU- Elektronicznego Postępowania Sądowego w e-sądzie. Wtedy nie musimy wysyłać żadnych dokumentów w wersji papierowe, ale należy pamiętać, że zawsze trzeba o tym, aby posiadać dokumenty przedstawiające, że dług faktycznie istnieje.

Oczywiście wybór sposoby złożenia pozwu do sądu uzależniony jest o kilku rzeczy, np. wysokości długu czy daty, kiedy on powstał. To, co ważne dla wierzyciela to fakt, że wszelkie koszty postępowania sądowego ponosi dłużnik.

Zasadą jest przy tego typu sprawach, że rozpatruje się ją w trybie postępowania upominawczego albo nakazowego. Wtedy rozprawa odbywa się na posiedzeniu niejawnym, a dłużnik w konsekwencji otrzymuje nakaz zapłaty, na podstawie, którego wierzyciel może rozpocząć działania egzekucyjne.

Oczywiście warto wspomnieć, że w przypadku, kiedy dłużnik po otrzymaniu nakazu zapłaty spłaci całe powstałe zobowiązanie to proces windykacji kończy się na tym etapie. Jest to w dalszym ciągu korzystne dla dłużnika, bo unika kosztów z postępowania egzekucyjnego.

3. Działania egzekucyjne

postępowanie egzekucyjne. Ten etap windykacji rozpoczyna się w momencie, kiedy wierzyciel przekazuje sprawę do komornika sądowego po tym jak otrzyma tytuł wykonawczy (klauzulę wykonawczą) na uzyskany nakaz zapłaty czy wyrok.

Przejęcie sprawy od komornika to moment złożenia przez wierzyciela wniosku o wszczęcie egzekucji na podstawie wcześniej wspomnianego nakazu zapłaty czy wyroku opatrzonego w tytuł wykonawczy. Kosztami postępowania egzekucyjnego tzw. kosztami komorniczymi, podobnie jak sądowymi, obciążany jest dłużnik. Niestety należy pamiętać, że zanim dłużnik odzyska dla wierzyciela te koszty to wierzyciel musi się liczyć z tym, że w ramach prowadzonych działań koszty komornika ponosi właśnie wierzyciel.

Podsumowując cały proces windykacji posiada etapy, a w ramach każdego z nich są kolejne podetapy. Warto dodać, że nie jest to proces szybki bo na jego długość może wpływać wiele czynników, ale dzięki podjęciu któregoś z wyżej wymienionych etapów można nie tylko odzyskać dług, ale również unikać sytuacji, w której owy dług nam się przedawni. Zatem nie ma czego się obawiać i korzystniej jest podjąć działania.