Codzienne prowadzenie biznesu wiążę się z wieloma ryzykami, jednym z nich jest nieterminowe płacenie za wykonaną usługę lub dostarczony towar. Dotyczy to również osób fizycznych współpracujących z firmami czy też relacji małe podmiot gospodarczy konta duże przedsiębiorstwo. Niestety coraz częściej w codziennym życiu i funkcjonowaniu osób czy firm dochodzi do sytuacji, że któraś ze stron umowy (kontrahent) jest osobą nierzetelną, która uchyla się od płacenia. Rozwiązaniem tego problemu jest odzyskanie należności, inaczej mówiąc windykacja należności.

Czym jest windykacja należności?

Windykacja należności to nic innego jak proces, w którym to podjęte czynności prawne przez wierzyciela mają prowadzić do odzyskania długu od dłużnika, który wynika albo z dostarczonego towaru albo z wykonanej usługi. Czynności czy też działania, jakie podejmuje się w procesie windykacji (odzyskania) należności powinny nakłonić dłużnika do spłaty należności. Proces odzyskania należności może być prowadzony przez sam podmiot, u którego powstało zadłużenie, jego pełnomocnika np. prawnika lub firmę zajmującą się egzekwowaniem długów. To, co ważne i o czym trzeba zawsze pamiętać to, że wybrane kroki windykacji musza być zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Jak również istotnym elementem jest moment, kiedy można wszcząć windykacje, tj. dopiero po upłynięciu terminu płatności, który może wynika czy to z umowy czy z faktury.

Natomiast przy wyborze sposobu odzyskania należności można wybrać dwie ścieżki windykacji tj. windykację miękką i windykacje twardą.

1. Windykacja miękka – to wszelkie działania, które mają za zadania polubowne odzyskanie należności. Do takich działań można zaliczyć te wszystkie, które wykonuje się przed rozpoczęciem odzyskania należności przed sądem. Są to np. telefony do dłużnika z przypomnieniem o tym, że termin płatności minął, wysyłanie email czy SMS- ów, monitów, czy też pierwszego oficjalnego kroku tj. wezwania do zapłaty. Jednak, jako wierzyciel musimy pamiętać, że w czasie podejmowania tych działań trzeba zachować umiar by dłużnik nie mógł zarzucić, że go prześladujemy.
2. Windykacja twarda – inaczej windykacja sądowa. To szereg działań związanych z wytoczeniem powództwa przeciwko dłużnikowi. Zazwyczaj stosuje się ja po tym jak wykona się jakieś działanie w ramach windykacji miękkiej, które to nie przyniosło efektu w postaci spłaty zadłużenia. W jej ramach można wyróżnić takie rzeczy jak: zgłoszenie dłużnika do rejestru dłużników, wystąpienie z powództwem do sądu oraz skierowanie sprawy do egzekucji komorniczej.

Jakie są etapy windykacji?

Cały proces windykacji, czy też odzyskania należności z uwzględnieniem obydwu form windykacji można podzielić na następujące etapy:

1. Windykacja przesądowa, czyli wezwanie do zapłaty.

Zawsze rozpoczynając proces odzyskania należności dobrze jest podjąć krok w postaci wysłania wezwania do zapłaty. Jest to pierwszy formalny krok. W dalszym procesie takie wezwanie staje się dokumentem, który staje się dowodem na to, ze była chęć polubownego (nieprocesowego) rozwiązania sprawy. To, co powinno posiadać takie wezwanie do zapłaty to wskazanie wysokości długu (wierzytelności) wraz ze wskazaniem, z czego ona wynika, podanie wysokości odsetek, ewentualnie kosztów rekompensaty, wskazanie numeru konta oraz terminu na uregulowanie należności.

2. Windykacja sądowa, czyli złożenie pozwu do sądu.

Ten krok następuje po tym jak nie uda się odzyskać należności na skutek wysłania wezwania do zapłaty. To, o czym należy pamiętać to fakt, że takie roszczenie (dług) może się przedawnić, a więc trzeba pilnować daty przedawnienia. Ogólną zasadą w sprawach sądowych dotyczących odzyskania należności jest rozpatrywanie ich w trybie upominawczym bądź nakazowym. Wtedy też sąd zazwyczaj rozpatruje sprawę na posiedzeniu niejawnym, a wierzyciel otrzymuje nakaz zapłaty na podstawie, którego może dochodzić swoich roszczeń. Są przypadki rozpatrywania spraw na posiedzeniach jawnych i otrzymaniu wyroku. Tak naprawdę wszystko zależy od kwoty roszczenia oraz skomplikowania sprawy.

Należy pamiętać, że po uzyskaniu nakazy zapłaty czy wyroku móc iść z wnioskiem o egzekucję do komornika na tak uzyskane orzeczenia trzeba uzyskać tak zwaną klauzulę wykonalności.

Oczywiście zdarzają się i tacy dłużnicy, którzy po otrzymaniu z sądu nakazu zapłaty czy wyroku spłacają swoje zadłużenie, a co za tym idzie skraca się czas dla samego wierzyciela na odzyskanie należności.

3. Windykacja posądowa, czyli egzekucja komornicza.

Jest to ostatni krok w odzyskaniu należności (oczywiście przypadku spółek pozostaje jeszcze inne kroki). Po uzyskaniu nakazu lub wyroku wierzyciel lub osoba przez niego upoważniona składa wniosek o wszczęcie egzekucji do komornika sądowego, który to w odpowiedzi na ten wniosek podejmuje działania mające na celu odzyskaniu pieniędzy.  Podstawowymi działaniami w obrębie tego etapu jest wezwanie dłużnika do zapłaty, zajęcie rachunków bankowych należących do dłużnika, wynagrodzenia za pracę, zwrotu z podatku, zajęciu ruchomości, a na wniosek wierzyciela również zajęcie nieruchomości. Można również złożyć wniosek do komornika o poszukiwanie majątku dłużnika, z którego to można odzyskać dług.

To, co w tym przypadku trzeba mieć na uwadze to fakt, że takie odzyskanie długo może zająć dużo czasu np. kilka miesięcy, a nawet lat. Mogą zdarzyć się również przypadki, że w ogóle nie uda się odzyskać długu, bo nasz dłużnik już nic nie posiada albo nie można go znaleźć.

Jak może pomóc prawnik w odzyskaniu należności? / Jakie są korzyści z pomoc prawnika?

Wiele osób zastanawia się czy lub w jaki sposób prawnik może pomóc w odzyskaniu należności. To, co jest najważniejsze to, że posiada on wiedzę o tym, w jaki sposób dochodzić roszczenia na rzecz swojego klienta poprzez dobranie odpowiednich kroków, zabezpieczenie interesu swojego klienta czy samą swoją osobą wywarciu wpływu na dłużnika.

W całym procesie windykacji pomoc prawnika jest nieoceniona nie tylko ze wzglądu na wyżej wspomniane powodu, ale również na inne aspekty takie jak:

• oszczędność czasu wierzyciela – proces odzyskania należności może być długi i skomplikowany,
• oszczędność nerwów – do kontaktów z dłużnikiem deleguje się prawnika, przez, co wierzyciel nie denerwuje się,
• autorytet prawnika- bardzo często zdarza się, że kiedy z dłużnikiem kontaktuje się prawnik to poprzez posiadany autorytet szybciej dochodzi do spłaty zadłużenia,
• zabezpieczenie przed przedawnieniem- przekazując sprawę wraz z dokumentami do prawnika uzyskujemy pewność, że sprawdzi i zadba o to, aby nasze roszenie nie przedawniło się,
• bezpieczeństwo przed błędami- udział prawnika pozwala na wyeliminowanie błędów w czasie prowadzanie sporu sądowego. Chodzi tu szczególnie o znajomości przepisów prawa i ich wykorzystanie.

Podsumowując, skorzystanie z profesjonalnej pomocy tj. pomocy prawnika w procesie odzyskania należności jest opcją szybsza i w przeważającej ilości przypadków bardziej efektywną. Szczególnie biorąc pod uwagę zaoszczędzony czas na zapoznanie się ze wszystkimi przepisami dotyczącymi windykacji należności oraz pisania samych pism z wniosków, które bez posiadanej wiedzy mogą posiadać błędy, które będzie trzeba poprawiać, a w najgorszym wypadku zaczynać wszystko od nowa. Co za tym idzie dzięki pomocy prawnika skupiamy się na sobie czy rozwoju firmy a nie na działaniach związanych z odzyskaniem należności. Zazwyczaj po dokonaniu kalkulacji okazuje się, że koszty poniesione na profesjonalną pomoc są niższe niż koszty, które by wyszły przy samodzielnym zajęciu się windykacją.

Oczywiście decyzję o tym, jaką drogę wybrać tj. czy zlecić prawnikowi windykację czy zając się nią samemu zależy indywidualnie od podmiotu pragnącego odzyskać dług, nie mniej jednak pomoc profesjonalisty jest nieoceniona.