Każdy obywatel ma prawo do obrony jak i uzyskania pomocy prawnej w sytuacji, kiedy tego potrzebuje. Szczególnie, gdy ma zatarg z prawem np. sprawę karna lub potrzebuje pomocy w sprawie rodzinnej np. rozwód. Zatem czy Adwokat może odmówić udzielenia pomocy prawnej brzmi tak. Aczkolwiek adwokat musi mieć ku temu podstawę, nie może on odmówić udzielenia pomocy, bo tak chce, z uwagi na zapisy w art. 4 ust. 1 Prawa o adwokaturze, które mówią, że zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej.
Odmowa pomocy prawnej w świetle prawa
Zgodnie z zapisami zawartymi w Prawie o adwokaturze, a chodzi o art. 28 – odmowa pomocy prawnej mówi, że:
„1. Adwokat może odmówić udzielenia pomocy prawnej tylko z ważnych powodów, o których informuje zainteresowanego. Wątpliwości, co do udzielenia lub odmowy udzielenia pomocy prawnej rozstrzyga okręgowa rada adwokacka, a w wypadkach niecierpiących zwłoki – dziekan.
2. W sprawach, w których pomoc prawna ma z mocy przepisów prawa nastąpić z urzędu, zwolnić adwokata od udzielenia tej pomocy może tylko organ, który go wyznaczył, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej”.
To, o czym warto wspomnieć to fakt, że adwokat, który będzie rozważał czy ma przyjąć sprawę będzie musiał wziąć pod uwagę nie tylko stan faktyczny danej sprawy, ale również to czy jej przyjęcie będzie zgodne z zasadami etyki zawodowej adwokata i nie uchyli powadze zawodu.
W jakich przypadkach można odmówić udzielenia pomocy?
Oznacza to, że Adwokat ma prawo odmówić udzielenia pomocy osobie, która się do niej zwróci o pomoc tylko w przypadkach uzasadnionych. Po prostu musi mieć powód, o którym poinformuje osobę, która zwróciła się do niego po pomoc. Takimi powodami do odmówienia udzielania pomocy prawnej mogą być takie przypadki jak np.:
– dany adwokat udzielił już pomocy prawnej stronie przeciwnej,
– strona przeciwna w sporze jest klientem danego adwokata,
– w sytuacji, kiedy adwokat musiałby wystąpić przeciwko osobie sobie bliskiej,
– w sytuacji, kiedy sam miał konflikt ze stroną przeciwną, z którą osoba się do niego zgłaszająca również ma obecnie konflikt,
– w sytuacji, kiedy brał lub bierze udział w sprawie, w której stroną przeciwną jest osoba/podmiot będący również stroną przeciwna w sporze z osoba zgłaszającą się o pomoc prawną do adwokata,
– w sytuacji, kiedy występuje w sprawie lub występował w innym charakterze, gdzie udział bierze osoba/podmiot, która jest skonfliktowana z osoba zgłaszającą się o pomoc prawną do adwokata,
– w sytuacji, kiedy Adwokat nie posiada niezbędnej wiedzy do reprezentowania danej osoby tj. braki w wiedzy nie zapewnią rzetelnej obsługi,
– udzielone pełnomocnictwo bądź upoważnienie do obrony zostało podpisane przez osobę nieuprawnioną do tego,
– zainteresowana osoba chcąca otrzymać poradę prawną jest już reprezentowana przez innych prawników- adwokatów, radców prawnych,
– w sytuacji, kiedy jest to niezgodne z jego sumieniem, np. w przypadku, kiedy wie, że udzielona pomoc prawna mogłaby pomóc w popełnieniu przestępstwa czy uniknięciu odpowiedzialności,
– potencjalny klient i adwokat nie dojdą do porozumienia w kwestii wynagrodzenia za udzielenie pomocy.
Należy dodać, że takie sytuacje jak odmowa udzielenia pomoc prawnej jest raczej rzadko spotykana. Szczególnie, że każdy adwokat jest świadomy jak ważna jest jego rola w pomocy ludziom i jego codziennych problemach. Dlatego też, jeśli dochodzi już do odmowy to w większości przypadków są to uzasadnione przyczyny, jeśli by tak nie było to adwokat naraża się nie tylko na złą opinie, jaką może uzyskać od osobie, której odmówił pomocy, ale również na sytuacje, kiedy taka odmowa zostanie zgłoszona do izby adwokackiej, co wiąże się z jego odpowiedzialnością zawodową.